مهم ترین نیاز شما برای یک انتخاب رشته ی خوب و مطمئن، سبک و روش درست تصمیم گیری است.

اگرروش صحیح تصمیم گیری را یاد بگیرید و درست تصمیم بگیرید ،بعدها از انتخاب رشته ی خود  پشیمان نخواهیدشد، به فکر تغییر رشته نخواهید افتاد  و از رشته یا شغلی که دارید ناراضی نخواهید بود.

 

 

علاوه  برخودآگاهی وروش صحیح تصمیم گیری ، به دو مورد زیر هم نیاز دارید .

 

1- اطلاعات صحیح برای این که بهترین انتخاب ها را انجام دهید : شامل اطلاعات فنی انتخاب رشته و آشنایی با مقررات و به ویژه مقررات جدید . این اطلاعات برای گروه های مختلف رتبه و بازه هایی ترازمتفاوت است 

2 – چک لیست کنترلی برای پرهیز از اشتباهاتی که بعدا ممکن است سبب پشیمانی شما شود

 

اولین گام

اولین گام برای درست تصمیم گرفتن این است که خودتان را بشناسید و بدانید که شما جزء کدام یک از این چهار گروه زیر هستید؟ روش تفکر و ابزارتصمیم گیری برای این چهار گروه متفاوت است .نیاز ایشان نیز به داشتن مشاور و نوع مشاوره و ابزارها و راهکارهایشان نیز متفاوت است .

 

گروه اول :کسانی هستند که رشته هایشان  را انتخاب کرده اند . تصمیم خود را گرفته اند . با اولیا هم نظرهستند . یا این که اولیا تصمیم گیری  را به دانش آموز واگذار کرده اند

 

گروه دوم : کسانی هستند که رشته ها را انتخاب کرده اند . تصمیمشان هم مشخص است . تا حد زیادی به تصمیم هایشان مطمئن هستند اما باز هم نیاز به  مشاوره دارند و می خواهند مطمئن تر شوند . یا این که نظراتشان  با خانواده یا با علاقه ی افراد دیگر متفاوت است  و می خواهند از تردید بیرون بیایند. این گروه از دانش آموزان،  انتخاب رشته را خودشان انجام می دهند ، نقش اصلی را خودشان دارند  اما به مشاوره هم نیاز دارند

 

گروه سوم : در بعضی موارد نظرات مشخصی دارند اما در برخی موارد هم ابهام دارند مثلا در مورد اولویت یک رشته بر یک رشته ی دیگر  یا یک دانشگاه بر دانشگاه دیگر  یا رفتن به شهردیگر ، سوال و ابهام دارند . این گروه ، انتخاب رشته را به طور مشترک و با همکاری دیگران  انجام می دهند اما خودشان هم در جریان انتخاب رشته فعال هستند

 

گروه چهارم : تصمیم قطعی و مشخصی ندارند ، رشته ها و علایق خود را کمتر می شناسند یا این که تفاوت چندانی بین رشته های مختلف قائل نیستند  ترجیح می دهند این گروه ترجیح می دهند نقش مهم تر و اصلی را در انتخاب رشته یک مشاور آگاه و با تجربه داشته باشد .

 

قبل از پاسخ دادن به سوال بالا و این که جزء کدام یک از چهار گروه هستید بیشتر فکر کنید . البته هر چه نقش خودتان در تصمیم گیری بیشتر باشد بهتر است .زیرا برای زندگی و آینده ی خودتان تصمیم می گیرید.هر چقدر شناخت شما از خودتان بیشتر باشد و احساس مسئولیت بیشتری نسبت به آینده ی خودتان داشته باشید تصمیم بهتری  خواهید گرفت .

اما نکته این جاست که هیچ یک از ما شناختمان از خودمان  و احساس مسئولیتمان در باره ی آینده مان کامل نیست وهمه نیاز به هم فکری نزدیک ترین ، آگاه ترین و دلسوز ترین افراد نسبت به خودمان داریم بهترین این مشاوران هم پدر و مادر و اعضای خانواده هستند . نگران اختلاف نظرها یا بی تفاوتی های احتمالی نباشید حتما در مورد تصمیم های مهم زندگی تان با اعضای خانواده مشورت کنید .

اکنون با خودتان روراست باشید و مشخص کنید که جزء کدام یک از چهار گروه هستید تا بتوانید انتخاب رشته ی بهتری داشته باشید . به افرادی که فکر می کنند جزء گروه اول هستند و به مشورت دیگران نیازی ندارند توصیه می کنم به مشورت دیگران اهمیت بدهند و از سوی دیگر به دانش آموزان گروه چهارم توصیه می کنم کار انتخاب رشته و زندگی آینده ی خود را یک سره به دیگران

نسپارند بلکه خودشان هم در جریان انتخاب رشته مشارکت فعال داشته باشند .

 

فرایند انتخاب رشته برای این چهار گروه روش های متفاوتی  دارد در این جا به یک نمونه اشاره می کنم اگر شما جزء گروه اول یا دوم  باشید ممکن است یک رشته را که در کنکوررتبه ی پایین تری می خواهد به رشته ی دیگری که رتبه ی بالاتری می خواهد ترجیح دهید و در انتخاب بین رشته های مختلف کاری به نظر دیگران و رتبه ی مورد نیاز برای رشته ها نداشته باشید. شما دقیقا  می دانید ترجیج و علاقه تان چیست و شاید از هم اکنون آینده ی شغلی تان را نیز تصویر کرده باشید اما اگر جزء گروه چهارم باشید و خودتان شخصا یک رشته را بردیگری ترجیح ندهید باید به نظر عمومی یعنی رتبه ی مورد نیاز برای هر رشته و شانس و احتمال قبولی توجه کنید .

یعنی وقتی خودتان دقیقا نمی دانید چه چیزی را می خواهید باید به قضاوت  دیگران مراجعه کنید و از دیگران کمک بگیرید .

 

به این سوال ها  و موضوعات مهم برای انتخاب رشته فکر کنید :

ترجیح یک رشته به رشته ی دیگر  ،

آشنایی و شناخت از رشته ها ،

مناسب بودن یک رشته برای دختران یا پسران ،

انتخاب شهرستان دیگر( یعنی آیا شهرهای دیگر را انتخاب می کنید ؟

کدام شهرها را ؟ و کدام شهر را بر دیگری ترجیج می دهید؟

کدام دانشگاه را بر دیگری ترجیح می دهید و بالا تر می نویسید؟

 کف قابل قبول خود را کجا در نظر می گیرید ؟( یعنی این که تا کجا حاضر هستید سطح توقعتان را پایین بیاورید تا یک سال پشت کنکور نمانید )

آیا یک رشته ی پایین تر را در سراسری درشهردیگربه رشته ی بالاتردر دانشگاه آزاد   ترجیح می دهید ؟

کدام رشته ها و کدام دانشگاه ها را برتر می دانید ؟

در مورد همه ی این سوال ها  اگرخودتان نظر مشخصی ندارید آن گاه باید  به رتبه ی قبولی ها و نظر دیگران مراجعه کنید .

یک توصیه هم برای مشاوره با دیگران  : به سخن و نظر یک مشاور اکتفا نکنید نظر چند نفر را بشنوید و خودتان همراه خانواده تصمیم بگیرید .

اکنون تصمیم بگیرید که جزء کدام یک از چهار گروه بالا هستی این موضوع مشخص می کند که تا چه حد خودتان و به طور مستقل انتخاب ها را انجام خواهید داد و تا چه حد نیاز به اطلاعات و آمار رتبه ها و مشاوره با دیگران دارید . سعی کنید تا جایی که می توانید به این سوال ها پاسخ دهید . اگر جزء گروه سوم یا چهارم هستید وقتی قبلا به سوال های زیر فکر کنید در هنگام انتخاب رشته خودتان هم نقش فعال تر و موثرتری خواهید داشت . روش زیر، مسیر تفکر و تصمیم گیری را برای شما واضح تر وشفاف تر می کند .  

 

 

 

ابتدا رشته ها را انتخاب کنید

سپس شهرها را انتخاب کنید

در پایان دانشگاه ها را انتخاب کنید

برای آن که راحت تر ، زودتر و بهتر ذهن خود را منظم کنید و تصمیم بگیرید قلم و کاغذ بردارید و دو سر طیف را مشخص کنید : آن چه حتما می خواهید و آن چه اصلا نمی خواهید . ابتدا از رشته ها شروع کنید

 1- کدام رشته ها را حتما در فهرست خود خواهید نوشت  ،

2 - کدام رشته ها را اصلا نمی خواهید و انتخاب نخواهید کرد .

اگر نمی توانید انواع رشته ها را به خاطر بیاورید می توانید به فهرست رشته های گروه آزمایشی ،در سایت کانون یا مجله ی آزمون مراجعه کنید ولی فعلا هر چه را به خاطر می آورید در دو سر طیف برای خودتان مشخص کنید  .چه نوع رشته هایی را اصلا انتخاب نخواهید کرد و کدام نوع رشته ها را حتما در فهرست قرار خواهید داد ؟

 

پس از انتخاب رشته ها به سراغ شهرها بروید . به جز شهر خودتان آیا در شهر دیگری هم انتخاب رشته خواهید کرد ؟ این شهرها را هم مشخص کنید . ممکن است برای بعضی رشته ها حاضر باشید به شهرهای دورتر هم بروید اما برای رشته های دیگر حاضر نباشید . شاید هم خودتان یا خانواده تان اصلا با رفتن به شهرها ی دیگر موافق نباشید . در هر صورت پس از نام رشته ها نام شهرها را بنویسید .

 

و در پایان به سراغ نام دانشگاه ها بروید کدام دانشگاه ها را بر دیگران ترجیج می دهید .اگر نظر مشخص و دقیقی ندارید می توانید اولا به سایت کانون مراجعه کنید و ببینید که کدام دانشگاه ها رتبه های برتر و بهتری  را می پذیرند و هم چنین می توانید از نظر افراد آگاه نیز کمک بگیرید .

 

در پایان ، یک انتخاب و تصمیم مهم دیگر هم دارید . از بین شهر و رشته و دانشگاه ، کدام یک برای شما اهمیت بیشتری دارد. حتما نظر خانواده را بپرسید . پدر ومادرتان شما را بهتر می شناسند و با ویژگی های شخصیتی شما بیشتر آشنا هستند . وقتی می خواهید  رشته ها را پشت سرهم بنویسید و مرتب کنید حتما باید تکلیف خودتان را با خودتان روشن کرده باشید . پس چه بهتر که از ابتدا به این سوال فکر کنید و پاسخ دهید که آیا ماندن در شهر خودتان یا شهرهای نزدیک برایتان مهم تر است یاانتخاب  یک رشته ی خاص در شهری دور

 

برای هر رشته ، شما و خانواده تان تا چه حد حاضر هستید ریسک کنید ؟

بهتر این است که تا حد امکان در شهر خود بمانید به ویژه اگر شما یک شهر دانشگاهی است و تحصیل در شهر و استان خودتان را به شهرها و استان های دیگر ترجیح دهید . حتی در مورد آمدن به دانشگاه های تهران و کلان شهرها هم با تامل و بررسی زیاد تصمیم بگیرید .

انتخاب یک شهر دیگر یا ماندن در شهر خود ، تصمیم مهمی است که برای بعضی دانش آموزان و خانواده ها تا روزهای آخر هم موضوع بحث و گفت وگو است